خرید و فروش پله‌ای ارز دیجیتال چیست؟ | نکات مهمی که باید حتما بدانید
چرخه‌های بازار معمولا این‌گونه است که بعد از هر صعود سنگین یک ریزش شدید وجود دارد و همچنین سرمایه‌گذاری در بازار در دوره خرسی بازده بیشتری به همراه دارد. اما سرمایه‌گذاری در بازار خرسی کار هرکسی نیست و آمادگی روانی بالایی را می‌طلبد. به‌علاوه خطرات زیادی هم در سرمایه‌گذاری هنگام بازار خرسی وجود دارد.
مثلا ممکن است شما بهترین زمان ورود را انتخاب نکرده باشید و بازار خرسی همچنان ادامه‌دار باشد و فقط ضرر شما بیشتر شود. یا حتی اگر به فرض کف قیمتی را تقریبا درست تشخیص داده باشید، ممکن است بازار به زمان زیادی برای برگشت احتیاج داشته باشد و سرمایه شما برای مدت زیادی در آن دارایی قفل شود و اصطلاحا هزینه فرصت شما بالا برود.
استراتژی‌هایی وجود دارند که برای سرمایه‌گذاری در این شرایط می‌توانند کارآیی بیشتری داشته باشند که یکی از آن‌ها استراتژی خرید و فروش پله‌ای یا DCA هست. DCA مخفف (Dollar Cost Averaging) است، روشی است که می‌تواند شرایط نامطمئن بازار را برای ما قابل تحمل‌تر کند. در ادامه با این روش سرمایه‌گذاری بیشتر آشنا خواهیم شد.
خرید و فروش پله‌ای چیست؟
در روش خرید و فروش پله‌ای، معاملات طی چندمرحله و در فاصله‌های زمانی مشخص، به مقدار معین و محاسبه‌شده انجام می‌شود.
خرید و فروش پله‌ای یک استراتژی برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف است. از این روش می‌توان برای سرمایه‌گذاری در رمزارزها، سهام، کالا‌ها و یا اوراق قرضه استفاده کرد. در واقع، مورد سرمایه‌گذاری اصلا اهمیتی ندارد و این استراتژی به قدری ساده است که شما می‌توانید از آن در هر بازاری استفاده کنید.
همانطور که اشاره شد، روش عملکرد استراتژی خرید پله‌ای به این صورت است که واریزی‌های دوره‌ای نقدینگی برای خرید واحدهای یک ابزار سرمایه‌گذاری در قیمت‌های مختلف استفاده می‌شود. در نهایت نیز با استفاده از این قیمت‌ها می‌توان قیمت میانگین خرید را محاسبه کرد.
محاسبه میانگین قیمت در خرید پله‌ای
برای محاسبه قیمت میانگین خرید نیز از فرمول زیر استفاده می‌شود:
قیمت میانگین = کل نقدینگی سرمایه‌گذاری شده / تعداد واحدهای دریافت شده
یک مثال شاید بتواند فهم استفاده از این روش را تسهیل کند. فرض کنید یک سرمایه‌گذار در هر ماه به ارزش ۱۰۰ دلار از واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری را خریداری می‌کند. بعد از ۵ ماه، سرمایه‌گذار خرید‌های خود را بازبینی می‌کند و متوجه می‌شود که واحدهای این صندوق را در قیمت‌های ۵۰، ۴۹، ۴۸، ۴۷ و ۵۱ دلار خریداری کرده است.
اولین خرید ۱۰۰ دلاری دو واحد صندوق را به سبد سرمایه‌گذاری شخص اضافه کرد (۱۰۰ تقسیم بر ۵۰ برابر با ۲). در مراحل بعدی، سرمایه‌گذار ۲.۰۴، ۲.۰۸، ۲.۱۳ و ۱.۹۶ واحد صندوق دریافت کرده است. بنابراین کل تعداد واحدهای صندوق خریداری شده در ۵ مرحله ۱۰۰ دلاری برابر است با ۱۰.۲۱، در نتیجه قیمت میانگین خرید هر واحد می‌تواند از تقسیم مجموع دلار‌های خرج شده به تعداد سهام‌های خریداری شده، محاسبه شود.
مزایای خرید و فروش پله‌ای
این روش باعث می‌شود که تاثیر نوسانات قیمتی بر نقطه ورود کم شود و همچنین زحمت مورد نیاز را برای تشخیص بهترین زمان خرید، کاهش می‌دهد.
متعادل کردن قیمت خرید می‌تواند متوسط مقداری را که شما برای سرمایه‌گذاری نیاز دارید کم کند. روش پله‌ای قیمت ورود شما را متعادل می‌کند و شما را برای سرمایه‌گذاری منظم تمرین می‌دهد.
استراتژی خرید و فروش پله‌ای فرایندی نسبتا اتوماتیک است و نگرانی درباره اینکه فرصت رشد بازار از دست برود یا چه زمانی سرمایه خود را وارد بازار کنید را کم می‌کند، در صورت انتخاب زمان اشتباه برای ورود قیمت میانگین شما را متعادل می‌کند، ضرر سرمایه‌گذاری در یک دارایی را کاهش می‌دهد و در زمان برگشت قیمت، بازده سود بیشتری را به سرمایه‌گذار برمی‌گرداند.
این روش احساسات را از سرمایه‌گذاری شما خارج می‌کند و این این طریق از آسیب به بازده پورتفولیو شما جلو‌گیری می‌کند. همچنین به شما اطمینان می‌دهد که در زمان رشد قیمت‌ها در بازار حضور داشته باشید.
استراتژی خرید و فروش پله‌ای در کریپتوکارنسی‌ها
قاعدتا مانند هر دارایی دیگری، برای رمزارزها نیز می‌توان از روش خرید و فروش پله‌ای استفاده کرد. اگرچه با توجه به نوسانات شدید این بازار ممکن است ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد. از آن‌جایی که بازار رمزارزها تا حد زیادی تحت تاثیر نوسانات قیمت بیت‌کوین قرار دارند، مرجع قرار دادن چرخه‌های قیمتی بیت‌کوین شاید بتواند کمک زیادی برای تعیین زمان مناسب برای پیاده کردن استراتژی خرید پله‌ای کند.
چرخه‌های قیمتی بیت‌کوین را می‌توان به دوره‌های زمانی چهارساله تقسیم کرد که تا حد زیادی تحت تاثیر اثر قیمتی رویداد هاوینگ یا نصف شدن پاداش استخراج بیت‌کوین شکل می‌گیرند. طبق سابقه تاریخی، در هر چرخه قیمتی بیت‌کوین معمولا ابتدا قیمت آن رشد شدیدی را تجربه می‌کند، سپس با کاهش خریداران در بازار، قیمت تغییر فاز می‌دهد و وارد یک روند نزولی بلندمدت می‌شود. در نهایت کف‌سازی کرده و خود را برای چرخه بعد آماده می‌کند.
مرحله کف‌سازی قیمت بیت‌کوین با نوسانات خنثی، خسته‌کننده و طولانی مدت همراه است و این دوره بهترین زمان برای پیاده‌سازی استراتژی خرید پله‌ای در بیت‌کوین و سایر رمزارزها به شمار می‌رود.
بیت‌کوین با توجه به امنیت، الگوریتم اجماع و نصف‌شدن پاداش استخراج در هر چهار سال و طول عمر آن شاید مناسب‌ترین گزینه برای خرید به‌صورت پله‌ای باشد. شاخص‌های آن‌چینی وجود دارند که درباره این که آیا بیت‌کوین بالا یا پایین ارزش ذاتیش قرار دارد به ما سیگنال می‌دهند.
شاخص‌هایی مثل MVRV ،NUPL ،Realized Price می‌تواند در مورد اینکه آیا شرایط بازار برای شروع خرید پله‌ای مناسب است یا نه، به ما سیگنال بدهد. در این شاخص‌ها از معیار‌هایی مثل فعالیت شبکه، فعالیت کوین‌های قدیمی، فعالیت ماینر‌ها و… استفاده می‌شود و هرکدام از آن‌ها رویکرد متفاوتی را برای تعیین ارزش ذاتی بیت‌کوین ارائه می‌دهند.
خرید پله‌ای برای چه کسانی مناسب است؟
روش پله‌ای می‌تواند برای سرمایه‌گذاران تازه‌کاری که از نداشتن سابقه در بازار نگران هستند و تخصص و تجربه کافی برای تشخیص فرصت‌های خرید ندارند، مفید باشد. همچنین سرمایه‌گذاران بلندمدتی که به سرمایه‌گذاری منظم متعهد هستند، اما زمان کافی برای نظارت بر بازار یا زمان‌بندی سفارشات خود ندارند نیز می‌توانند از این روش بهره ببرند.
باید به این نکته توجه داشت که ممکن است، خرید پله‌ای برای همه اشخاص و تیپ‌های شخصیتی مناسب نباشد. همچنین در دوره‌های زمانی که قیمت در روند ثابتی در یک جهت حرکت می‌کنند و رنج نیستند، ممکن است معایب آن بیشتر از مزایای آن باشد. بنابراین برای استفاده از روش خرید پله‌ای، داشتن یک دید کلی نسبت به دارایی مورد نظر و جایگاه قیمتی آن می‌تواند بسیار مفید باشد.
نکات مهم در خرید پله‌ای
اما در استفاده از خرید پله‌ای باید به چند نکته توجه کرد. اول این که بهتر است زمانی از آن استفاده شود که بازار بعد از یک دوره خرسی در حال نوسان خنثی است و سرمایه‌گذار در این نوسانات خرید‌های خود را انجام می‌دهد. پروسه خرید پله‌ای در روند صعودی بازار فقط قیمت ورود را خراب می‌کند و در روند نزولی نیز سرمایه را برای مدت طولانی‌تری در بازار قفل می‌کند و حتی باعث تشویش و نگرانی نیز می‌شود.
حتما باید از لحاظ فاندامنتال نسبت به دارایی که می‌خواهید در بازار خرسی روی آن سرمایه‌گذاری کنید اطمینان داشته باشید، چون فرض ساده و بنیادی روش پله‌ای این است که قیمت‌ها در نهایت صعود می‌کنند و یکی از اصلی‌ترین عواملی که می‌تواند احتمال این موضوع را افزایش دهد، داشتن ارزش ذاتی است و همچنین این موضوع که دارایی مورد بحث در زمان اجرای روش پله‌ای زیر ارزش ذاتی خود باشد.
این موضوع را نیز باید در نظر داشت که فرض برگشت قیمت‌ها در بازار نسبتا نوپایی مثل بازار کریپتو می‌تواند بسیار خطرناک باشد، مخصوصا که نمونه‌های آن را در سقوط رمزارزهایی مثل لونا و FTT مشاهده کردیم.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله گفته شد، استراتژی خرید پله‌ای یک روش سرمایه‌گذاری است که در شرایط نامطمئن بازار می‌تواند مفید باشد. با استفاده از این روش، تاثیر نوسانات قیمتی بر نقطه ورود کاهش می‌یابد و همچنین نیاز به زمان‌بر برای تشخیص بهترین زمان را برای خرید کاهش می‌دهد.
در استراتژی خرید پله‌ای، واریزی‌های دوره‌ای نقدینگی برای خرید واحدهای یک ابزار سرمایه‌گذاری در قیمت‌های مختلف انجام می‌شود. به این ترتیب، با خرید واحدهای متعدد در بازار با نقدینگی مشخص، میانگین قیمت خرید کاهش می‌یابد و مزیت‌هایی برای سرمایه‌گذار ایجاد می‌شود. این روش سرمایه‌گذاری، تاثیر احساسات را در سرمایه‌گذاری کاهش می‌دهد و می‌تواند برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار بسیار مفید باشد.
