آربیتراژ (Arbitrage)، راه کم ریسک سود در بازارهای مالی
راه‌های زیادی برای کسب درآمد از بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری وجود دارد. بازار کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال که از بازارهای مالی جدید به شمار می‌آید، فرصت‌های زیاد و متنوعی برای کسب سود فراهم می‌کند. روزانه میلیاردها دلار در این بازارها جابهجا می‌شوند. اغلب تریدرها و معامله‌گران روش‌ها و استراتژی‌های خاص خود را برای معامله در بازارهای مختلف استفاده می‌کنند.
لازم است به این نکته توجه داشته باشید که هر نوع سرمایه‌گذاری در کنار سودی که به همراه دارد، ممکن است سطح خاصی از ریسک را نیز به دنبال داشته باشد. پس اگر قصد سرمایه‌گذاری در هر یک از بازارهای مالی را دارید، بهتر است پیش از هر اقدامی اصول و ویژگی‌های آن را یاد بگیرید. یکی از این روش‌های سرمایه‌گذاری، «آربیتراژ» است که به طور مفصل در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
آربیتراژ چیست؟
در حقیقت «آربیتراژ» (Arbitrage) نوعی استراتژی معاملاتی است که برای کسب سود از اختلاف قیمت خرید و فروش یک دارایی یا ارز استفاده می‌شود. برای پیاده‌سازی این استراتژی باید حداقل دو دارایی را پیدا کنید که اختلاف قیمت داشته باشند.
اگر یک ارز یا سهام خاص، در دو بازار متفاوت قیمت غیریکسانی داشته باشد، معامله‌گران در بازار که ارز یا سهام مدنظر، ارزان‌تر باشد، آن را می‌خرند و به‌سرعت در بازاری که در آن قیمت بیشتری برای سهم در نظر گرفته شده، می‌فروشند. برخی مواقع، به‌منظور کسب سود آربیتراژی باید چند سهم یا ارز متفاوت را معامله کرد که به این نوع از آربیتراژ «آربیتراژ چندگانه» گفته می‌شود.
آربیتراژ در بازار ارزهای دیجیتال
برای مثال، ممکن است بیت کوین در یک صرافی به قیمت ۳۰ هزار دلار و به طور همزمان در یک صرافی دیگر به قیمت ۲۹.۹۰۰ دلار معامله شود. در چنین مواقعی، تریدرها از یک صرافی ارز دیجیتال بیت کوین را با ارزش کمتری می‌خرند و بیت کوین خریداری شده را با ارزش بیشتری در یک صرافی دیگر می‌فروشند.
استفاده از اختلاف قیمت بین صرافی‌های ایرانی را آربیتراژ ارزهای دیجیتال می‌نامند. قیمت به‌صورت مداوم درحال نوسان است و در چنین شرایطی معامله‌گران آربیتراژ، دست به کار می‌شوند تا از این ناپایداری قیمت به سود برسند. به سود کسب شده از معامله که نتیجه تفاوت قیمت بیت کوین بوده، آربیتراژ گفته می‌شود.
انواع آربیتراژ
آربیتراژ در بازار ارز دیجیتال انواع مختلفی دارد که در ادامه قصد داریم آنها را به شما معرفی کنیم.
آربیتراژ ساده
ساده‌ترین نوع معاملات آربیتراژی را شامل می‌شود. یعنی زمانی که متوجه تفاوت قیمت یک دارایی در دو بازار مختلف می‌شویم، آن را در بازاری که ارزان‌تر است، خریداری کرده و در بازاری که گران‌تر است به فروش می‌رسانیم. برای مثال، فرض کنید قیمت یک کیلو آلو در شهر مشهد ۴ هزار تومان و در شهر تهران قیمت همان یک کیلو آلو ۶ هزار تومان است. در این حال اگر شخصی از مشهد آلو بخرد و آن را در تهران به فروش برساند، به ازای هر کیلو آلویی که خرید کرده می‌تواند ۲ هزار تومان سود کسب کند.
آربیتراژ پیچیده
در آربیتراژ پیچیده، باید دارایی یا ارز مدنظر را به دفعات بیشتری به همدیگر تبدیل کنیم که معاملات‌مان کمی پیچیده‌تر خواهد شد. به عنوان مثال، فرض کنید در شهر اراک، قیمت کاپشن‌های بهاره رشد قابل توجهی داشته است. ولی در شهر نوشهر قیمت کاپشن‌های بهاره کاهش پیدا کرده است.
در این حال، شما مقداری پول به حساب یکی از دوستانتان که در شهر نوشهر زندگی می‌کند واریز می‌کنید و از او می‌خواهید که با آن میزان پول برای شما کاپشن بهاره خریده و آنها را برای شما ارسال کند.
زمانی که این کاپشن‌ها به دست شما برسد، می‌توانید با ارزش بالاتری آنها را بفروشید. تحت چنین شرایطی، میزان پولی که از فروختن کاپشن‌ها نصیبتان می‌شود، بیشتر از مقدار پولی که صرف خریدشان کرده‌اید، خواهد بود.
آربیتراژ فاندینگ ریت
«فاندینگ ریت» به نرخی گفته می‌شود که معامله‌گران در بازار فیورچز دائمی به‌شکلی متناوب می‌پردازند یا دریافت می‌کنند. این معیار با توجه به اختلاف قیمت یک نوع دارایی خاص در دو بازار نقدی و فیوچرز، مورد محاسبه قرار می‌گیرد. در روش آربیتراژ فاندینگ ریت، تریدر رمز ارز مورد نظر خود را خریداری کرده و حرکت قیمت آن را با قرارداد فیوچرز و با استفاده از فاندینگ ریت کم‌تر از قیمت خریداری شده معامله می‌کند.
مثلا، تصور کنید شما مقداری کاردانو خریداری کرده‌اید و تصمیم دارید با یک قرارداد شورت فیوچرز، به‌اندازه مقدار سرمایه‌گذاری‌تان در کاردانو به سود برسید. تصور کنید، فاندینگ ریت ۲ درصد به شما پرداخت کند. این یعنی شما بدون ریسک ۲ درصدی کسب سود خواهید کرد.
آربیتراژ مثلثی
سومین روش رایج آربیتراژ در دنیای ترید، «آربیتراژ مثلثی» نام دارد. در روش مثلثی، معامله‌گر از اختلاف ارزش سه ارز دیجیتال متفاوت، استفاده می‌کند و آنها را در نوعی حلقه همراه هم مبادله می‌کند.
هدف از آربیتراژ مثلثی، کسب سود از اختلاف قیمت میان ارزهای متفاوت است. شما در این روش، بیت کوین را با استفاده از بایننس کوین می‌خرید، اتریوم را با استفاده از بیت کوین و در انتها بایننس کوین را با استفاده از اتریوم خواهید خرید. درصورتی که ارزش نسبی بیت کوین/اتریوم، BTC/ETH با ارزش اتریوم/بایننس کوین ETH/BNB و بیت کوین/بایننس کوین، BTC/BNB، تطابق نداشته باشد، یک فرصت مناسب آربیتراژ فراهم خواهد شد که می‌توانید از آن به سود مناسبی برسید.
چالش‌ها و ریسک‌های معاملات آربیتراژی
این نکته را فراموش نکنید، کم ریسک بودن معاملات در آربیتراژ، به این معنا نیست که کاملا بی‌خطر هستند. در ادامه مطلب، چندین مورد از خطرات این سبک از معامله‌گری را بررسی خواهیم کرد:
کارمزد معاملات
تریدرها قبل از به ثمر رساندن معامله باید هزینه‌های حاصل شده از انتقال و نگهداری ارز یا سهام مد نظر را حساب کنند و مطمئن شوند که سود به دست آمده از معالمه، ارزش پرداخت این هزینه‌ها را دارد یا خیر؟
رقابت در معاملات بزرگ
حتما لازم است که تریدرها تعداد کاربران یک بازار را بررسی کرده و ببینند، شرایط فروش دارایی‌هایی که خریده‌اند را دارند یا خیر! در بازارهایی مانند بازار فارکس، میلیون‌ها نفر در روز در حال مبادله هستند و تحت چنین شرایطی فرصت‌های مناسب برای معامله آربیتراژی به‌سرعت شکار خواهد شد.
محدودیت برداشت
تریدرها قبل از شروع معامله، باید حتما آگاهی کامل از قوانین صرافی‌هایی که قصد جابهجا کردن ارز از طریق آنها را دارند، داشته باشند. چرا که در غیر این صورت، ممکن است درگیر مشکلاتی از سمت صرافی معاملاتی‌شان شوند.
عدم اجرای به موقع
بسیاری از معامله‌گرانی که سبک آربیتراژ را انتخا کرده‌اند، درگیر سهل انگاری شده و برای مدت زمانی، دارایی‌ای که به‌منظور مبادله آربیتراژی خریده‌اند را در حساب صرافی خود نگه می‌دارند. بعد از گذشت مدت زمانی، متوجه خواهند شد که ارزش دارایی مورد نظر، در بازار دچار کاهش شدید شده و باید با ضررهای کلان آن را بفروشند.
سخن پایانی
به‌منظور کسب سود آربیتراژی، لازم است در معاملات خود سرعت و تمرکز زیادی داشته باشید. اگر به دنبال انجام این نوع معاملات در بازارهای مالی بزرگی مانند بازار فارکس هستید، باید هر لحظه شرایط بازار را زیر نظر داشته باشید و حتی در صورت نیاز می‌توانید از ربات‌هایی که می‌توانند اینگونه تفاوت‌های قیمتی را تشخیص دهند، استفاده کنید.
