سود اوراق مشارکت چقدر است؟

به دنبال یک فرصت بی‌نظیر برای سرمایه‌گذاری هستید که هم درآمد ثابتی داشته باشید و هم نقش مهمی را در چرخه اقتصاد کشور ایفا کنید؟ آماده مشارکت فعال در پروژه‌های وسیع مالی هستید؟ سود اوراق مشارکت همان فرصتی است که به علاقمندان فعالیت در بازارهای مالی به شدت پیشنهاد می‌شود و خوشبختانه، ماهیت کم ریسکی دارد و رویکردی ایمن را به مجموعه تجربیات معاملاتی شما اضافه می‌کند.

سود اوراق مشارکت یک ابزار محبوب برای کسب‌و‌کارهای مختلف به شمار می‌آید؛ علت محبوبیت آن هم این است که با وجود تامین بودجه مورد نیاز از جانب سرمایه‌گذاران برای پیشبرد پروژه‌های مختلف، دیگر نیازی به گرفتن وام بانکی و تحمل دردسرهای آن نیست. حالا که هم سرمایه‌گذاران می‌توانند با خیال راحت این رویکرد را دنبال کنند و اهداف مالی خود را تیک بزنند و هم شرکت‌ها و نهادهای بزرگ این فرصت را دارند تا طرح‌های توسعه را به طور کامل به اجرا در‌آورند، بیایید در رسانه ارزنو به طور مفصل در مورد سود اوراق مشارکت و جزئیات آن صحبت کنیم.

اوراق مشارکت چیست؟

اوراق مشارکت (Participation Bond) نوعی اوراق بهادار بدهی به شمار می‌آید که توسط نهادهای مختلف، شرکت‌های سهامی عام و حتی دولت منتشر شده و به سرمایه‌گذاران شخصی یا حتی نهادی فروخته می‌شود. از تاریخ سررسید و نرخ بهره معین گرفته تا ارزش اسمی، اطلاعات مهمی هستند که بر روی این ابزار سرمایه‌گذاری و مالی به ثبت می‌رسند.

در این دسته از اسناد، تاریخ سررسید به زمانی اشاره دارد که اصل سرمایه برگشت داده می‌شود. ارزش اسمی به مقدار پرداخت شده به سرمایه‌گذار تا زمان سررسید اشاره دارد. نرخ بهره شامل درصد ثابتی از ارزش اسمی می‌شود که به عنوان سود به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.

انواع اوراق مشارکت

بر اساس خصوصیات و کاربردها، اوراق مشارکت به انواع مختلف دولتی، شهرداری و شرکتی تقسیم می‌شود. سطح امنیت، میزان نرخ بهره و برخورداری از تنوع در تاریخ سررسید، تنها سه مورد از ابعادی است که تفاوت‌های چشم‌گیری را بین انواع اوراق مشارکت بوجود آورده است. قطعا با بررسی خصوصیات کلیدی هر یک از انواع اوراق مشارکت و در نظر گرفتن اهداف سرمایه‌گذاری، تحمل ریسک و ارزیابی مالیات، می‌توانید بهترین نوع را انتخاب کنید.

۱. اوراق مشارکت دولتی

اوراق مشارکت دولتی توسط دولت مرکزی صادر می‌شود. به این دلیل که پای اعتبار و حمایت دولت در میان است، این نوع از اوراق مشارکت پایین‌ترین میزان از ریسک را به دنبال دارد. کاربرد آن در سیاست پولی خلاصه شده و دولت از آن برای کنترل نقدینگی و تورم استفاده می‌کند. امنیت فوق‌العاده بالا، تنوع در سررسید (از کوتاه‌مدت تا بلندمدت) و نقدینگی بالا از خصوصیات کلیدی اوراق مشارکت دولتی است. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، نرخ بهره پایین است که به کاهش شدید سطح ریسک مرتبط است.

۲. اوراق مشارکت شهرداری

اوراق مشارکت شهرداری توسط نهادهای محلی و عمومی مانند دولت محلی و شهرداری منتشر می‌شود و به منظور تامین مالی پروژه‌های عمومی و مالی مثل ساخت بیمارستان، مدرسه، جاده و سایر زیرساخت‌های شهری به کار می‌رود. از نظر ریسک، اوراق مشارکت شهرداری در سطح متوسط قرار دارد. اگر علاقمند به پشتیبانی از پروژه‌های توسعه و ساخت‌وساز هستید، اوراق مشارکت شهرداری بهترین انتخاب است.

۳. اوراق مشارکت شرکتی

اوراق مشارکت شرکتی توسط شرکت‌های مختلف، از عمومی گرفته تا خصوصی صادر می‌شود. افزایش سرمایه مورد نیاز برای توسعه کسب‌و‌کار، خرید تجهیزات یا صرفا تامین مالی پروژه‌های بزرگ، به عنوان کاربردهای اوراق مشارکت شرکتی تعریف می‌شود. با یک مقایسه کلی بین این نوع اوراق مشارکت و دو مورد قبلی، به این نتیجه می‌رسیم که ریسک آن بالاتر است، ولی در عوض، نرخ بهره بالاتری دارد!

در کنار این تقسیم‌بندی کلی، می‌توان انواع اوراق مشارکت را در دو دسته بورسی و غیربورسی هم در نظر گرفت. اوراق مشارکت بورسی شامل زیرمجموعه‌های زیر می‌شود:

. اوراق مشارکت ساده: اوراقی است که سرمایه‌گذار می‌تواند انتظار داشته باشد که همه چیز، از پرداخت سود تا تسویه وجوه، درست طبق توافق پیش می‌رود. پایبندی به زمان تعیین شده، یک اصل مهم در تعریف اوراق مشارکت ساده به شمار می‌آید. ارزش اسمی هم در زمان سررسید قابل دریافت است.

. اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام: این نوع اوراق مشارکت به تعداد از پیش تعیین شده‌ از سهام شرکتی تبدیل می‌شود. تلفیق کسب درآمد و پتانسیل رشد را فقط در این نوع اوراق خواهید یافت؛ به بیان دیگر، با انتخاب اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام در کنار برخورداری از مزیت درآمد ثابت، شانس مشارکت در سرمایه را هم خواهید داشت.

. اوراق مشارکت قابل باز‌خرید: قبل از تاریخ سررسید، می‌توان این نوع از اوراق مشارکت را از صادرکننده بازخرید کرد. این مسئله در شرایطی که نرخ بهره رو به کاهش باشد، یک مزیت برای سرمایه‌گذار محسوب می‌شود. این دسته از اوراق هم توسط شرکت‌ها و هم دولت منتشر می‌شوند.

ویژگی‌های اوراق مشارکت

انواع اوراق مشارکت از خصوصیات مشترکی برخوردار هستند که با مفاهیمی چون بازدهی، نقدینگی، امنیت و تنوع تعریف می‌شود. کیفیت این ویژگی‌ها را در هر نوع، به دقت مورد ارزیابی قرار دهید. در ادامه، به این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

. بازدهی: در مقایسه با سایر ابزارهای بدهی بازار، انتخاب اوراق مشارکت دستیابی به بازدهی بالاتری را تضمین می‌کند. نرخ سود تقریبی ۸ الی ۱۰% را می‌توانید برای انواع اوراق مشارکت در نظر داشته باشید (فقط اینکه در اوراق مشارکت دولتی، نصف این مبلغ تعریف شده است).

. نقدینگی: تامین نیاز مالی برای کوتاه‌مدت، ماهیت اوراق مشارکت را تشکیل می‌دهد. همین مسئله، خرید‌و‌فروش آنی را به دنبال دارد و میزان نقدینگی را افزایش داده است. در واقع، هر زمان که سرمایه‌گذار نیاز دارد، می‌تواند آن را به پول نقد تبدیل کند.

. امنیت: در مقایسه با سهام، اوراق مشارکت ریسک کمتری را به دنبال دارد، زیرا دولت، شرکت یا شهرداری نسبت به پرداخت سود و رعایت قوانین متعهد می‌شود. از طرفی، این مسئله را هم باید در نظر گرفت که با انتخاب سهام، درگیر سود و زیان شرکت در تایم فریم یک سال مالی می‌شوید و شرایط واقعا ریسکی است.

. تنوع: اوراق مشرکت برتر، گزینه‌های منعطفی را برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته اند. همین تفاوت در سررسید و نرخ بهره باعث شکل‌گیری الگوهای مختلفی از سرمایه‌گذاری در بازار شده است. به بیان دیگر، شما می‌توانید از بین اوراق کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دست به انتخاب بزنید و حتی با مقداری جستجوی بیشتر، به اوراق مشرکت نامحدود برسید.

مزایا و معایب اوراق مشارکت

مزایا و معایب هم بخشی از سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت به شمار می‌آید و درجه اهمیت آن، کاملا به استراتژی شما بستگی دارد. چشم‌اندازی از نقاط قوت و نقاط ضعف این رویکرد را مشاهده کنید:

نحوه خرید‌و‌فروش اوراق مشارکت

فرایند خرید‌و‌فروش به نوع اوراق مشارکت بستگی دارد و در کنار اینکه امکان خرید‌و‌فروش مستقیم فراهم است، می‌توانید از انواع پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری هم استفاده کنید. بیایید با هم انواع روش‌های خرید‌‎و‌فروش اوراق مشارکت را بررسی کنیم:

. رویکرد مستقیم: وقتی شرکتی تصمیم به صدور اوراق مشارکت می‌گیرد، معمولا از خدمات شخص ثالث مثل بانک استفاده می‌کند. به بیان دیگر، بانک اوراق را به قیمتی معین از شرکت خریداری کرده و و بعد، آن را به اشخاص، نهادها یا موسسات بزرگ به فروش می‌رساند. در کل، خرید‌و‌فروش مستقیم اوراق مشارکت برای بسیاری از سرمایه‎گذاران خرد و مستقل، گران تمام می‌شود.

. صندوق قابل معامله (ETF): صندوق‌های قابل معامله هم گلچینی از اوراق مشارکت را ارائه می‌دهند که از نظر تاریخ سررسید و نرخ بهره با سایر رویکردها تفاوت‌های قابل توجهی دارند. در اکثر موارد، این اطلاعات با تاریخ معین ارائه نمی‌شود؛ بنابراین، بهتر است قبل از هرگونه تصمیم‌گیری، از خصوصیات اوراق اطلاع پیدا کنید.

. بازار خارج از بورس (OTC): تنها بعضی از اوراق مشارکت را می‌توانید در این بازار خریداری کرده و به فروش برسانید. مهم‌ترین مزیتی که سرمایه‌گذار را به سمت بازار OTC سوق می‌دهد، نقدینگی قابل توجه آن است که خرید‌و‌فروش آنی را به دنبال دارد.

. بروکر: تسهیل در روند خرید‌و‌فروش اوراق مشارکت جزو وظایف بروکر تعریف شده است و برای استفاده از خدمات، فقط کافی است کد معاملاتی داشته باشید. در واقع، کارگزاری‌ها یک رویکرد از نوع غیر‌مستقیم و البته، آنلاین را دنبال می‌کنند که از هر بعدی، می‌توان راحتی و اطمینان خاطر را در روند سرمایه‌گذاری تجربه کرد.

سود اوراق مشارکت و نحوه محاسبه آن

سود اوراق مشارکت درصدی است که میزان دقیق آن، کاملا به مقدار سهم هر سرمایه‌گذار بستگی دارد. البته، فاکتورهایی چون میزان عرضه و تقاضا، نرخ بهره، زمان سررسید، تورم و رتبه‌بندی اعتبار هم در تعیین میزان سود اوراق مشارکت تاثیرگذار هستند. برای درک بهتر ماهیت سود، در نظر داشته باشید که توافق شده و علی‌الحساب بوده و در شرایط تضمین شده پرداخت می‌شود.

در مورد نحوه محاسبه آن باید بدانید که نهاد مالی مورد نظر، مقدار دقیق سود اوراق مشارکت را تعیین کرده و در مرحله آخر، حتما باید توسط بانک مرکزی تایید شود. نکته آخر اینکه، اگر خرید اوراق قبل از سررسید و به عبارتی، در میانه دوره انجام شود، ما‌به‌التفاوتی باید در نظر گرفته شود که تایم فریم آن، از ابتدای دوره تا زمان خرید اوراق بوده و واریز وجه هم در پایان دوره صورت می‌پذیرد.

سخن پایانی

اوراق مشارکت فرصتی را برای کسب درآمد ثابت با تامین هزینه لازم برای انواع پروژه‌ها و کسب‌وکارها فراهم می‌کند. برای اینکه بهترین انتخاب را در حوزه سرمایه‌گذاری داشته باشید، بعد از بررسی فاکتورهای کلیدی هر نوع از اوراق مشارکت، شرایط ویژه‌ای مثل قابلیت بازخرید یا قابلیت تبدیل را در نظر بگیرید، نرخ بهره را مورد مقایسه قرار داده و از همه مهم‌تر اینکه، میزان سازگاری با اهداف سرمایه‌گذاری را هم چک کنید. ممکن است یک پورتفولیو متعادل شامل انواع مختلفی از اوراق مشارکت شود تا نسبت ریسک و بازده به حداکثر برسد. سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت را انتخاب می‌کنید؟

سوالات متداول: