ارزش بازاری سهام شرکت‌ها به چند دسته تقسیم می‌شود؟

فعالین بازار مالی همواره به دنبال پیدا کردن نواحی ارزنده برای سرمایه‌گذاری هستند. آن‌ها سعی می‌کنند دارایی‌ها را زیر ارزش ذاتی خریداری کنند و با قیمتی بیش از ارزش ذاتی بفروشند. برای این منظور آن‌ها با مفهومی به اسم ارزش بازار آن دارایی توجه می‌کنند.

ارزش بازار تقریبا یکی از اولین فاکتور‌هایی است که تحلیل‌گران و معامله‌گران از آن استفاده می‌کنند. تحلیل‌گران با استفاده از ارزش بازار می‌توانند ریسک معامله خود را محاسبه کنند. برای تعریف ارزش بازار می‌توان گفت که اگر تعداد کل سهام یک شرکت را در ارزش روز آن ضرب کنیم، از حاصل آن «ارزش روز بازار آن شرکت» بدست می‌آید.

اگر در بازار‌های مالی فعالیت می‌کنید و هنوز واژه «ارزش بازاری» را نشنیده‌اید، بهتر است این مقاله را دقیق دنبال کنید.

ارزش بازاری چیست؟

پارامتر‌های مختلفی در تعیین ارزش یک سهم دخیل هستند. مهم‌ترین عامل تاثیرگذار روی این موضوع، میزان عرضه و تقاضا است که می‌تواند ارزش بازار را تغییر دهد. همچنین از عوامل دیگری که می‌تواند روی ارزش بازار یک دارایی تاثیر‌گذار باشد، دوره‌های رکود و رونق است که باعث می‌شود سهام و یا هر دارایی‌ دیگری با افزایش ارزش بازار یا کاهش شدید ارزش بازار، مواجه شود.

در بازار بورس ایران، حجم مبنا از عواملی‌ست که می‌تواند روی ارزش بازار تاثیر زیادی بگذارد. اگر حجم مبنا عدد کوچکی باشد در شتاب حرکت سهام آن شرکت تاثیر می‌گذارد و در نتیجه ارزش بازار آن سهام افزایش یابد. در واقع، حجم مبنا حداقل مقدار سهامی‌ است که باید معامله شود تا قیمت پایانی تغییر کند.

برای مشاهده این معیار به سایت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کرده و در صفحه اول از هر نماد، این عدد را می‌توانید مشاهده کنید.

دسته‌بندی ارزش بازاری شرکت‌ها

شرکت‌های کوچک : به شرکت‌هایی گفته می‌شود که تعداد کارمندان آن بین ۱۰ تا ۵۰ نفر باشند. همچنین میزان دارایی و حجم فروش سالانه آن‌ها هر کدام بین ۱۰۰ هزار تا ۳ میلیون دلار است. سرمایه‌گذاری روی این شرکت‌ها دارای ریسک بالایی است؛ چراکه عموما نوسان بیشتری را تجربه می‌کنند.

شرکت‌های متوسط : به شرکت‌های گفته می‌شود که تعداد کارمند‌ان آن بین ۵۰ تا ۳۰۰ نفر باشند. همچنین میزان دارایی و حجم فروش سالانه آن‌ها بین ۳ تا ۱۵ میلیون دلار است. بنگاه‌های خدماتی، صنعتی، کشاورزی و بازرگانی در این دسته قرار می‌گیرند. این شرکت‌ها به علت حجم بازار بالاتر نسبت به شرکت‌های کوچک، دارای نقدشوندگی بالاتر و ریسک کمتری هستند.

شرکت‌های بزرگ : به شرکت‌‌هایی گفته می‌شود که تعداد کارمندان آن بیش از ۳۰۰ نفر و میزان دارایی و فروش آن‌ها بیشتر از ۱۵ میلیون دلار است. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به بانک‌ها، هولدینگ‌ها و شرکت‌های گازی و پتروشیمی اشاره کرد.

بنگاه‌های کوچک و بزرگ در بازار سهام کدامند؟

«بنگاه‌های کوچک و متوسط» (Small and Medium Sized-Enterprises)  که به اختصار SME نامیده می‌شوند، در بازار فرابورس فعالیت‌ می‌کنند و از مهم‌ترین وظایف این آن‌ها می‌توان به ایجاد اشتغال، توزیع درآمد و افزایش تولید در سطح کشور اشاره کرد.

شرکت‌ و سازمان‌های مختلف تعاریف متفاوتی از این شرکت‌های دارند. بر اساس اطلاعات اداره بانک مرکزی و مرکز آمار ایران به بنگاه‌های با تعداد کمتر از ۱۰ نفر کارمند، بنگاه‌های خرد می‌گویند؛ همچنین۱۰تا ۴۹ نفر را بنگاه‌های کوچک و ۵۰ تا ۹۹  نفر را بنگاه‌های متوسط می‌نامند.

وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) نیز بنگا‌هایی را که کمتر از ۵۰ نفر کارمند دارند را «بنگاه‌های کوچک و متوسط» می‌نامد.

نکات مهم درباره ارزش بازار

شرکتی که دارای ارزش بازار بزرگ‌تری است، احتمالا سابقه فعالیت طولانی‌تری دارد و به منظور تحلیل، داده‌های بیشتری دراختیار ما می‌گذارد.

تحلیل‌گران در سراسر دنیا به تحلیل عوامل داخلی و خارجی بر روی یک دارایی می‌پردازند. منظور از عوامل داخلی اتفاقاتی است که در داخل کشور رخ می‌دهد و باعث رشد ارزش ذاتی می‌شود؛ متلا، افزایش دارایی‌های شرکت، رشد سود عملیاتی و سهام شناور آزاد و … .

به عنوان مثال، زمانی‌ که قیمت دلار افزایش می‌یابد، معمولا بلافاصله قیمت سهام رشد می‌کند. در کنار این موضوع افزایش قیمت دلار باعث افزایش قیمت‌ کالا‌ها می‌شود، این افزایش قیمت در نهایت باعث سودآوری شرکت‌ها شده و در صورت‌های مالی آن‌ها لحاظ می‌شود. این اتفاق، با یک تعویق زمانی باعث رشد مجدد سهام می‌گردد.

برای تحلیل محیط خارج نیز تحلیل‌گران ریسک‌های ژئوپلتیک، ریسک‌های سیاسی و… را بررسی می‌کنند. به عنوان مثال، جنگ‌ میان حماس و اسرائیل باعث ریزش بازار‌ سهام شده است؛ تحلیل‌گران این نوع ریسک را به عنوان ریسک سیستماتیک و ژئوپلتیک می‌دانند.

البته گفتنی است که در کنار بررسی این موارد، شما باید به شناخت شخصی از سطح ریسک‌پذیری خود برسید. در این راستا می‌توانید از تست‌‌های رایگانی که در سراسر اینترنت وجود دارد استفاده کنید.

در نهایت می‌توان گفت رشد اقتصادی باعث رشد قیمت سهام و ارزش بازار آن سهم می‌شود. به‌صورت کلی در زمان رونق اقتصادی، می‌توانیم انتظار بالارفتن ارزش بازار سهام و در دوران رکود، انتظار کاهش ارزش بازار را داشته باشیم.

سخن پایانی

سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در سراسر دنیا از مفاهیمی مثل ارزش بازار و ارزش ذاتی سهام برای معاملات خود استفاده می‌کنند. به طور کلی تعداد سهام توزیع شده، سیاست‌های پولی و مالی، وضعیت سیاسی و اقتصادی روی ارزش ذاتی و ارزش بازار تاثیر می‌گذارد. بنابراین می‌توان گفت عرضه و تقاضا در یک سهم، ارزش بازار آن دارایی را مشخص می‌کند.

رشد ارزش بازار عموما به معنی استقبال سرمایه‌گذاران از شرکت و کاهش ارزش بازار، به معنی فروش این دارایی توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران است. ارزش بازار یک معیار ساده و در عین حال کاربردی است. بنابراین پیشنهاد می‌شود همواره این داده را برای دارایی‌های مختلف زیرنظر بگیرید.